शासकीय लेखनसामुग्री व ग्रंथागार 22 ते 26 एप्रिल या कालावधीत बंद

छत्रपती संभाजीनगर, दि. 18 (विमाका): शासकीय लेखनसामुग्री व ग्रंथागार, छत्रपती संभाजीनगर येथे वार्षिक संग्रह पडताळणीच्या कामासाठी 22 ते 26 एप्रिल, 2024  या कालावधीत सर्व प्रकारचे प्रकाशने विक्रीकरिता ग्रंथागार विभाग बंद राहील, असे सहायक संचालक, शासकीय लेखनसामग्री व ग्रंथागार, छत्रपती संभाजीनगर यांनी एका प्रसिद्धीपत्रकान्वये कळविले आहे.

000000

 वृत्‍त क्र. 361

देगलूर महाविद्यालयात नवमतदारांचे सीईओ करनवालांनी केले गुलाबपुष्प देऊन स्वागत

·   राष्ट्रीय कर्तव्य म्हणून मतदान करण्‍याचे आवाहन

नांदेड, १८ एप्रिल- नांदेड लोकसभा सार्वत्रिक निवडणुकीत मतदानाचा टक्का वाढवण्यासाठी जिल्हा प्रशासनाच्यावतीने जिल्हाधिकारी तथा जिल्हा निवडणूक निर्णय अधिकारी अभिजीत राऊत यांच्या संकल्पनेतून विविध उपक्रम राबवण्यात येत आहेत. जिल्हा परिषदेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी मिनल करनवाल आणि मनपा आयुक्त डॉ. महेशकुमार डोईफोडे यांच्याकडे स्वीपची जबाबदारी देण्यात आली आहे. आज गुरुवार १८ एप्रिल रोजी जिल्हा परिषदेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी मिनल करनवाल यांनी देगलूर महाविद्यालय देगलूर येथील नवमतदार युवक-युवतींशी संवाद साधला. सुदृढ लोकशाहीसाठी मतदान हा महत्त्वाचा घटक असून नव मतदारांनी याचे साक्षीदार व्हावे, असे आवाहन त्यांनी यावेळी केले.

याप्रसंगी १४३ नवमतदारांचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी मिनल करनवाल यांनी गुलाब पुष्प देऊन स्वागत केले. पुढे बोलताना त्या म्हणाल्या, मतदारांनी कोणत्याही प्रलोभनाला बळी न पडता राष्ट्रीय कार्य म्हणून मतदान करावे, असे आवाहन त्यांनी केले. निवडणुकीचे महत्त्व, मतदानाची जबाबदारी, युवा मतदारांचे कर्तव्य, निवडणूक प्रक्रिया आदीबाबत युवकांशी संवाद साधताना त्यांनी माहिती दिली. दरम्यान महात्मा गांधी पुतळा ते देगलूर तहसील कार्यालयपर्यंत मतदान जनजागृतीला रॅली काढण्यात आली. मानव विकास हायस्कूल, साधन हायस्कूल, देगलूर महाविद्यालयाचे विद्यार्थी, अधिकारी व कर्मचारी यात सहभागी झाले होते. विविध घोषणांनी देगलूर शहर दुमदुमून केले होते. यावेळी मी मतदान करणारच या विषयाच्या काढलेल्या रांगोळीने सर्वांचे लक्ष वेधले होते. याप्रसंगी मुख्य कार्यकारी अधिकारी मिनल करनवाल यांच्या हस्ते मी मतदान करणार या सेल्फी पॉईंटचे उद्घाटन करण्यात आले. यावेळी उपजिल्हाधिकारी सचिन गिरी, तहसीलदार राजाभाऊ कदम, महाविद्यालयाचे उपप्राचार्य डॉ. अनिल चिद्रावार, उपप्राचार्य उत्तम कुमार कांबळे, गट विकास अधिकारी शेखर देशमुख, गटशिक्षणाधिकारी तोटरे आदींची उपस्थिती होती.

माझं मत, माझी जबाबदारी मतदानाला नक्की या कारेगाव येथे मतदान पोलचिठ्ठीचे वाटप मतदारांना मतदार माहिती चिठ्ठी अर्थात पोलचीट वाटप करण्यात येते. या चिठ्ठीमध्ये मतदारांचे नाव, भाग क्रमांक, खोली क्रमांक आदी आवश्यक माहिती असते. देगलूर तालुक्यातील कारेगाव ग्रामपंचायत येथे आज जिल्हा परिषदेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी तथा स्वीपच्या प्रमुख मिनल करनवाल यांनी मतदारांना घरोघरी जाऊन पोलचीटचे वाटप केले. मतदान ही प्रत्येकाची जबाबदारी असून प्रत्येकाने 26 एप्रिल रोजी मतदानाचा हक्क बजावावा असे आवाहनही त्यांनी केले. यावेळी गावकऱ्यांना त्यांनी मतदानाची शपथ दिली. याप्रसंगी गावकऱ्यांनी मतदान करणार असल्याचा निर्धार केला. मोफत सर्विसिंग सोबत आता हिरो दुचाकी खरेदीवर एक हजाराची सूट देगलूर येथील हिरो सर्विसिंग व हिरो शोरूमचे मालक प्रमोद चौधरी यांनी मतदान करणाऱ्यांना दिनांक 26 ते 30 एप्रिल दरम्यान हिरो गाडी मोफत सर्विसिंग करून देण्यात येणार असल्याचे जाहीर केले होते. आज या शोरूमला जिल्हा परिषदेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी मिनल करनवाल यांनी भेट दिली.

याप्रसंगी चौधरी यांनी मतदान प्रक्रियेत काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यास हिरो दुचाकी गाडी खरेदीवर एक हजार रुपयाची सूट देण्याचे जाहीर केले. याचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी यांनी चौधरी यांचे अभिनंदन करून आभार मानले. सामाजिक दायित्वाने आणि मतदानाचा टक्का वाढावा यासाठी चौधरी यांनी मोफत गाडी सर्विसिंग व मतदान प्रक्रियेत असलेल्या कर्मचाऱ्यांसाठी हिरो गाडी खरेदीवर एक हजाराची सूट दिली आहे.

00000

 वृत्‍त क्र. 360

मतदान जनजागृतीसाठी 'सीईओ'नी केले डॉक्टरांना आवाहन

नांदेड दि. १८ - जिल्हा परिषदेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी मीनल करनवाल यांच्या अध्यक्षतेखाली आज देगलूर येथील आय एम ए आणि निमा या डॉक्टर संघटनेच्या पदाधिकाऱ्यांची बैठक संपन्‍न झाली.

या बैठकीत लोकसभेच्या २०१९ मध्ये झालेल्या सार्वत्रिक निवडणुकीमध्ये देगलूर शहरातील ११ मतदान केंद्रात ५० टक्केपेक्षा मतदान कमी झाले होते. त्याठिकाणी डॉक्टर संघटनेच्या पदाधिका-यांनी जनजागृतीच्या कामात योगदान द्यावे, असे आवाहन सीईओ मीनल करनवाल यांनी केले.

 देगलूर तहसील कार्यालयातील स्वीप कक्षाच्यावतीने देगलूर शहरातील सर्व प्रतिष्ठित डॉक्टराना मतदान जनजागृतीच्या राष्ट्रीय कार्यात सर्व सक्रीय योगदान द्यावे अशी विनंती स्वीप कक्षाच्यावतीने करण्‍यात आली. त्यानुसार 26 एप्रिल 2024 रोजी होणा-या नांदेड लोकसभा मतदार संघाच्या निवडणुकीमध्ये मतदानाचा टक्का वाढविण्यासाठी येथील डॉक्टरानी विशेष पुढाकार घेतला आहे.

 देगलूर शाखेतील सर्व डॉक्टरांनी आम्ही मतदान करणारच असा संदेश फलक घेऊन देगलूर शहरात जनजागृती करण्याचा संकल्प केला आहे. मतदारांना प्रोत्साहन म्हणून जे मतदार 26 एप्रिल 2024 ला मतदान करून बोटाची शाई दाखवतील त्यांच्या तपासणी शुल्कामध्ये 30 टक्के डिस्काउंट देण्याची घोषणा देगलूर आयएमए शाखेने केली आहे. 

इंडियन मेडिकल असोशियेशन देगलूर शाखेचे अध्यक्ष डॉ. मुक्ता विनायकराव मुंडे, सचिव डॉ. पूजा सचिनराव गायकवाड, कोषाध्यक्ष डॉ. गीता रमेशराव रेखावार. तसेच डॉ. सचिन गायकवाड डॉ. बामणे श्रद्धा, डॉ उत्तम इंगोले , डॉ.रमेश रेखावार डॉ. काटमपल्ले, डॉ सलगरकर, डॉ कोंपलवार हेमंत व अन्य सर्व डॉक्टर विशेष परिश्रम घेत आहेत. यावेळी डॉ. सुरेंद्र आलूरकर डॉ. आशुतोष सदावर्ते, डॉ. संतोष चिंतलवार डॉ. बालूरकर , डॉ. नामावार डॉ. पाटील उपस्थित होते.

0000

कृपया सुधारीत वृत्‍त घ्‍यावे ही विनंती.

 वृत्‍त क्र. 359

खर्चाच्‍या तफावती व त्रुटीसाठी आठ उमेदवारांना नोटीस देणार

 

खर्चविषयक दुसरी बैठक निरीक्षकांच्‍या समक्ष संपन्‍न

 

नांदेड, 18 एप्रिल- नांदेड मतदार संघातील उभे असलेल्‍या 23 उमेदवार व त्‍यांच्‍या प्रतिनिधींच्‍या उपस्थितीत दुसरी खर्च बैठक पार पडली. या बैठकीला दोन्‍ही खर्च निरीक्षक उपस्थित होते. आठ उमेदवारांना तफावत व त्रुटीच्‍या संदर्भात नोटीस बजावण्यात येणार असल्याची माहिती देण्यात आली आहे.

 

जिल्‍हाधिकारी कार्यालयातील नियोजन भवन येथे निवडणूक खर्च निरीक्षक डॉ. दिनेशकुमार जांगिड तसेच  निवडणूक खर्च निरीक्षक मग्‍पेन भुटीया, उमेदवार व राजकीय पक्ष निवडणूक खर्च सनियंत्रण कक्ष प्रमुख  डॉ. जनार्दन पक्‍वाने यांच्‍यासह लोकसभा निवडणुकीतील अंतिम 23 उमेदवार आदीची उपस्थिती होती.

 

खर्च विभागाचे प्रमुख डॉ. जनार्दन पक्वाने यांनी दिलेल्‍या माहितीनुसार 8 उमेदवारांना खर्चातील तफावती व त्रुटींसाठी नोटीस बजावण्‍यात आल्‍या आहेत. ४८ तासात या तफावती व त्रुटी दूर कराव्‍या लागणार आहेत. अन्यथा तफावतीचा खर्च उमेदवारांनी मान्य केला असे गृहीत धरून तो उमेदवारांच्या खर्चात समाविष्ठ करण्यात येईल. यासंदर्भातील नोटीस उद्या बजावण्यात येणार आहे. त्यानंतर 48 तासात उमेदवारांना तुटी व तफावती दुरुस्त कराव्या लागणार आहेत. तिसरी बैठक २४ एप्रिल रोजी होणार आहे.

0000

 वृत्‍त क्र. 358

पहिल्‍या दिवशी ज्येष्ठ नागरिक व दिव्यांगांचे उत्‍साहात मतदान

 २१ एप्रिलपर्यंत चालणार प्रक्रिया

नांदेड दि. १८ : लोकसभा निवडणुकीसाठी निवडणूक आयोगाने यावेळी 85 वयोमर्यादा पेक्षा अधिक वय असणारे मतदार व 40 टक्क्यांपेक्षा अधिक दिव्यांग असणारे मतदार यांच्यासाठी गृह मतदानाची व्यवस्था केली आहे. पहिल्या दिवशी अनेक मतदारांनी या टपाली मतदान प्रक्रियेला  उत्तम प्रतिसाद दिला.

 नांदेड उत्तर, नांदेड दक्षिण, भोकर, नायगाव, देगलूर आणि मुखेड या विधानसभा क्षेत्रातील दिव्यांग आणि ज्येष्ठ नागरिकांसाठी आज ही मोहीम राबविण्यात आली. उपजिल्हाधिकारी संगीता राठोड या कक्षाच्या प्रमुख आहेत त्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार मतदान केंद्रावर येऊन मतदान करू न शकणारे व ज्यांनी बारा डी फॉर्म भरून दिलेला आहे अशा एकूण ६९९ मतदारांसाठी ही प्रक्रिया राबविण्यात येत आहे. नांदेड लोकसभा मतदारसंघांमध्ये  ५९२ जेष्ठ नागरिक आहेत तर १०७ दिव्यांग आहेत.

नांदेड लोकसभेच्या सहा विधानसभा क्षेत्रामध्ये आज ही प्रक्रीया करण्यात आली. मतदारांच्या घरी जाऊन मतदान केंद्र प्रमाणे पूर्ण गोपनीयता राखून ही टपाली मतदान प्रक्रिया पार पाडण्यात आली. पहिल्या दिवशी संपूर्ण लोकसभा क्षेत्रात किती टपाली प्रक्रिया पार पाडण्यात आली याची आकडेवारी रात्री उशिरा स्पष्ट होणार आहे या मतदान प्रक्रियेवर लक्ष ठेवण्यासाठी उमेदवारांच्या प्रतिनिधीना उपस्थित राहण्याचे आवाहन जिल्हाधिकाऱ्यांनी केले होते. आज अनेक जेष्ठ नागरिकांनी निवडणूक आयोगाने दिलेल्या या सुविधेबद्दल समाधान व्यक्त केले.

00000

 विशेष लेख :

 

महिला आणि मतदान ; संघर्षातून मिळालेला मताधिकार हक्काने वापरा !

 

जगामध्ये लोकशाहीच्या व मतदानाच्या इतिहासात आपण डोकावलं तर महिलांना लोकशाहीतील सहभाग त्यांना मिळविण्यासाठी किती प्रयत्न करावे लागले होते याचा अंदाज आपणास येऊ शकतो. इसवी सन पूर्व पाचव्या शतकांत प्राचीन ग्रीस देशातील अथेन्स भागात लोकशाही शासन व्यवस्थेची सुरुवात झाली. त्यामध्ये नागरिक कोणाला म्हणायचे, शासन कोणाला म्हणायचे, शासन कसे निवडायचे इत्यादी नियम केलेले आढळतात. पण तिथे लोकशाहीतल्या ‘नागरिक’ या अत्यंत महत्वाच्या संकल्पनेत फक्त पुरुषांचा समावेश होता. शासन निर्णय प्रक्रियेमध्ये महिलांच्या मतांना मान्यता नव्हती. फक्त काही पुरुष मंडळी एकत्र यायचे, मतदान करायचे आणि शासन यंत्रणा निवडून शासन चालवायचे अशी पद्धत होती. प्राचीन बॅबिलॉन देशातील ‘हम्मुराबी कोड’ जगातील न्यायाच्या क्षेत्रातील पहिला दस्तावेज समजला जातो, पण त्यामध्ये सुद्धा स्त्रियांना दुय्यम स्थान दिलेले आढळते. निर्णय प्रक्रियेतील हक्क तर फार दूर राहिला.

 

भारताच्या प्राचीन इतिहासात सुद्धा (वैदिक काळात) गार्गी, मैत्रेयी, लोपमुद्रा इत्यादी महिलांची नावे आपल्याला माहिती आहेत. वैदिक काळातील तत्त्वज्ञान चर्चेत त्या हिरिरीने सहभागी झाल्याची नोंद आहे, पण त्याही काळात महिलांना राजकीय व सामाजिक कार्यात निर्णयप्रक्रियेत समावेश होण्यापासून वंचित ठेवल्याचे ज्ञात आहे. ‘यत्र पुज्यंते नार्यस्तु, रमंते तत्र देवता:’ हे जरी खरे असले तरी, पुरुषांच्या बरोबरीने महिलांना राजकीय निर्णयप्रक्रियेत स्थान असल्याची उदाहरणे वैदिक काळात अभावानेच आढळतील. नंतरच्या मध्ययुगीन काळात महाराष्ट्रातील सातवाहन कालखंडांमध्ये राजांची जी नावे आहेत ती आईपासून सुरुवात होतात. जसे की इतिहासातील पहिल्या शतकातील बलाढ्य राजा ‘गौतमीपुत्र सातकर्णी’ या नावाने ओळखला जातो, तसेच त्याचा मुलगा जो नंतर मोठा राजा झाला त्याला ‘वैशिष्ठी पुत्र पौलमी’ म्हणून आपण ओळखतो. त्या काळातील शिलालेखात सुद्धा अशीच नावे असलेली दिसून येतात पण एवढं असलं तरी राजकारणात महिलांचा प्रत्यक्ष सहभाग नसल्या सारखीच परिस्थिती होती.

 

अर्वाचीन काळातील मानवी स्वातंत्र्याच्या इतिहासात इसवी सन 1215 सालातील इंग्लंडमध्ये पहिल्यांदा लिहिलेल्या ‘magna carta’ चे महत्त्व अनन्यसाधारण आहे. त्यातसुद्धा महिलांच्या स्वातंत्र्याच्या बाबत अनुल्लेख आहे. आजच्या काळातील अनेक देशात असलेल्या लोकशाहीचे मूळ हे magna carta पासून चालू होत असे मानले जाते, पण तिथेसुद्धा महिला पूर्वीपासून दुर्लक्षित राहिल्यात. पार्लमेंटरी लोकशाही कित्येक शतकापासून ब्रिटन मध्ये चालू आहे, पण स्त्रियांना मतदानाचा मूलभूत अधिकार मिळण्यास विसावे शतक उजडावे लागले. खूप मोठ्या चळवळीनंतर 1928 ला इंग्लंड मध्ये स्त्रियांना मतदानाचा अधिकार मिळाला.

अठराव्या शतकातील अमेरिकेत झालेल्या उठावानंतर त्यांच्या स्वातंत्र्याच्या जाहीरनाम्यात आजच्या सर्व देशातील घटनेची बीजे रोवली आहेत अश्या राजकीय व्यवस्थेला सुद्धा स्त्रीयांच्या मतदानाचे वावडे होते. त्यानंतर सुद्धा सुमारे सव्वाशे वर्षांनी स्त्रियांना तिथे मतदानाचा अधिकार मिळाला, पण तोही किमान दहा लाख स्त्रियांच्या चळवळीच्या योगदानाने !

भारतातील आपण स्त्रिया मात्र त्या मानाने भाग्यवान आहोत, कारण देशाला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर आपल्या घटनाकारांनी लागलीच पुरुषांच्या बरोबरीने स्त्रियांना मतदानाचा हक्क देऊन टाकला. देशाच्या पहिल्या लोकसभेच्या मतदानाच्या वेळी फक्त 8% महिला साक्षर होत्या, भारतीय लोकशाहीने प्रदान केलेला मतदानाचा अधिकार म्हणजे किती मोठा अधिकार होता, हे त्यावेळी त्यांच्या समजण्याच्याही पलिकडे होते.

 

मतदानाचे महत्त्व

एवढा ऐतिहासिक संदर्भ आपल्या समोर मांडण्याची गरज कश्यामुळे आहे? तर जागतिक पातळीवर मतदानाचा हक्क स्त्रियांना मिळविण्यासाठी त्यांना किती कष्ट घ्यावे लागले, आणि त्यानंतर कित्येक वर्षांनी आपल्याला हे हक्क मिळाले हे समजावे यासाठी हा प्रयत्न आहे.

 

स्त्रिया ह्या ऐतिहासिक काळापासून दुर्लक्षिल्या गेलेल्या होत्या. त्यामुळे त्यांचे प्रश्न राजकीय पटलावर येऊन त्याला सामाजिक व राजकीय उत्तरे मिळणे यालाही उशीर होत गेला. त्यामुळे मतदानाच्या हक्काचे व त्यांनी प्रत्यक्ष सहभागी होऊन मतदान करण्याला फार महत्त्व आहे. लोकशाहीच्या प्रक्रियेत अश्या प्रकारे सहभागी ही प्रत्यक्ष वेळ आहे. महिलांचे प्रश्न महिला मतदारच चांगल्या प्रकारे जाणू शकतात, त्यामुळे मतदानाचा हक्क बजावला तरच आपल्या प्रश्नाना वाचा फुटण्याचे काम चालू होणार आहे. जेवढ्या जास्त प्रमाणात महिला मतदान करतील तेवढ्या जास्त प्रमाणात लोकशाही बळकट होण्यास मदत होईल. किंबहुना महिला या समाजाच्या अविभाज्य भाग असून त्यांच्या सहभागाशिवाय लोकशाही अशक्य आहे असे आपल्या घटनाकारानी अगोदरच जाणून आपल्याला हा हक्क सुरूवातीलाच दिलेला आहे.

 

आजच्या काळातील महिला कुटुंब सावरणाऱ्या आहेत, नवऱ्याच्या बरोबरीने काम करणाऱ्या आहेत, आर्थिक क्षेत्रात स्वावलंबी होत आहेत, शिक्षण व इतर बाबीत सतत पुढे जात आहेत हे आपल्या सर्वसमावेशक लोकशाही मूल्यांमुळे शक्य झालेले आहे. स्वातंत्र्याची मूल्ये अबाधित राहण्यासाठी प्रत्येक वेळी स्त्रियांनी आपला मतदानाचा हक्क बजावला पाहिजे. ‘हातभार तक्रारी पेक्षा बोटभर हक्क वापरा’ असे ECI ने मागे जाहिरात काढलेली होती, ती यासाठीच की मतदानामध्ये जेवढी ताकत आहे, ही कोणत्याही इतर प्रक्रियेत नाही. त्यामुळे सर्व युवतींनी, महिला मतदारांनी पुढे येऊन या मतदानाच्या लोकशाहीच्या अनमोल अश्या पर्वात  आपला सक्रिय सहभाग नोंदवावा तरच आपल्या पूर्वजांनी आपल्याला दिलेल्या हक्काचे चीज होणार आहे.

 

- मिनल करनवाल (आयएएस),

मु.का.अ., जि.प.नांदेड आणि जिल्हा स्वीप प्रमुख (जिल्हा मतदान जागरूकता अभियान)

*****